حق مالکیت یکی از مهمترین حقوقی است که در قانون به آن اشاره شده و قانونگذار قوانین بسیاری را در این خصوص به تصویب رسانده است. در واقع هر فردی میتواند تنها اموال خود را به دیگری منتقل کند و یا اینکه از طریق عقودی مانند هبه یا صلح در جهت فروش و معامله آنها برآید. در قانون مجازات اسلامی اشاره شده است که فروش مال غیر یکی از مهمترین جرایمی است که میتواند مجازاتهای سختگیرانهای را برای مجرم به همراه داشته باشد. در واقع بر اساس قوانین هیچکس حق ندارد به حق مالکیت دیگری تجاوز کرده و بدون رضایت او اموالش را به فروش برساند. این قانون برای اموال منقول و غیر منقول است و تفاوتی از این بابت ایجاد نمیشود. در این مقاله سعی داریم به موضوع مجازات فروش مال غیر بپردازیم. اگر میخواهید به سوالات خود در این زمینه پاسخ دهید لطفاً تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
مجازات فروش مال غیر چیست؟
در ماده ۱ از قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس مجازات فروش مال غیر تعیین شده است. بر اساس مفاد این قانون میتوان گفت که مجازاتهایی که در قانون برای انتقال مال غیر به دیگری تعیین شده است به شرح زیر میباشد:
- فرد مرتکب حبس از ۱ تا ۷ سال محکوم خواهد شد و بر اساس جزئیات پرونده قاضی میتواند مدت زمان دقیق حبس را مشخص کند.
- همچنین فرد مجرم به جزای نقدی محکوم خواهد شد که مقدار جزای نقدی برابر با ارزش مالی است که به دیگری منتقل کرده و از منافع آن بهرهمند شده است. برای مثال اگر مالی به ارزش ۲ میلیارد تومان از اموال دیگری توسط مجرم منتقل شده باشد او ملزم میشود که همین مقدار را به عنوان جریمه نقدی پرداخت کند.
- همچنین باید مجرم رد مال کرده و اصل مال را به صاحب آن برگرداند.
- اگر فرد مجرم کارمند دولت باشد یا شغل دولتی داشته باشد از کلیه مشاغل خود منفصل و اخراج خواهد شد و این موضوع نیز جزو مجازات فروش مال غیر محسوب میشود.
- همچنین در قانون فوق سفارش شده که اگر خریدار از غیر بودن مال اطلاع داشته باشد و بداند که مال مورد معامله متعلق به دیگری است، او نیز به مجازاتهای سنگینی محکوم خواهد گردید.
جرم فروش مال غیر در قانون
در واقع میتوان گفت که فروش مال غیر یکی از جرایمی است که در قانون مجازات اسلامی نیز به آن اشاره شده و مجازاتهایی برای آن تعیین گردیده است. این جرم زمانی به وقوع میپیوندد که شخصی بدون اینکه از دیگری اجازه گرفته و یا اینکه از او وکالت داشته باشد در جهت فروش اموالش اقدام کند. در واقع میتوانیم درباره فروش مال غیر به این نکته اشاره داشته باشیم که فرد مجرم میتواند عین مال غیر یا منفعت آن را به دیگری منتقل کرده و مرتکب این جرم شود.
اگر بخواهیم به مصادیق انتقال منفعت مال اشاره کنیم میتوانیم اجاره دادن ملک دیگری را مثال بزنیم که در واقع اگر شخصی بدون رضایت دیگری ملکش را اجاره داده و از منافع آن بهرهمند شود مرتکب جرم فروش مال غیر شده است. در چنین حالتی نیز مجازات فروش مال غیر بسیار سختگیرانه خواهد بود و فرد میتواند با عواقبی در این خصوص روبرو شود.
برای مشاوره با بهترین وکیل کلاهبرداری در تهران کلیک کنید!
فروش مال غیر جزو جرایم قابل گذشت است یا غیر قابل گذشت؟
در قانون مجازات اسلامی انتقال مال غیر به دیگری جرم انگاری شده است و همچنین بر اساس قوانین کاهش مجازات حبس اگر مشخص شود که ارزش مال غیر کمتر از ۱۰۰ میلیون تومان بوده است جرم صورت گرفته از نوع جرایم قابل گذشت در نظر گرفته میشود. در واقع در چنین جرایمی لازم است ابتدا شکایتی از سوی فرد آسیب دیده صورت گرفته تا در محاکم قضایی پیگیری شود.
اما در صورتی که مشخص شود ارزش مال غیر که به دیگری منتقل شده بیشتر از ۱۰۰ میلیون تومان است جرم از نوع جرایم غیر قابل گذشت میباشد. در واقع در نظر داشته باشید که اگر جرم صورت گرفته از نوع غیر قابل گذشت باشد در واقع جرم دارای جنبههای عمومی است و حتی اگر فرد آسیب دیده از مجرم شکایت نکند باز هم به پرونده رسیدگی خواهد شد.
همچنین درباره مجازات فروش مال غیر باید به این نکته اشاره داشته باشیم که رضایت شاکی در جرایم غیر قابل گذشت باعث نمیشود تا فرد تبرئه شده و از مجازات محروم گردد. رضایت شاکی باعث میشود تا حدودی در جرم صورت گرفته و مجازاتهای مربوط به آن تخفیف داده شود اما مجازاتهای تعیین شده بابت جنبه عمومی جرم همچنان پابرجا خواهد بود.
مجازات فروش مال غیر در قانون جدید
بسیاری از افراد به دنبال این هستند تا مجازات فروش مال غیر در قانون جدید را مورد مطالعه قرار داده و بفهمند که در قانون جدید چه مجازاتی برای جرم مذکور قید شده است.
باید اشاره داشته باشیم که قضات با در نظر گرفتن قانون جدید که در آن تغییرات اعمال شده است مجازاتهایی را تعیین مینمایند و فرد مجرم را به آن محکوم میکنند بنابراین لازم است تا شما اطلاعات کاملی در خصوص قانون جدید داشته و تغییرات آن را نیز بدانید.
در واقع قاضی پرونده برای تعیین مجازات فروش مال غیر به قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس و ارتشا مراجعه میکند. باید اشاره کنیم که آخرین تغییرات مربوط به این قانون در سال ۱۳۹۹ اعمال شده است. در آخرین تغییرات این قانون در سال ۱۳۹۹ شاهد این بودیم که اصلاحیههایی در اعمال مجازات صورت گرفت و اکنون تمامی قضات کشور برای تعیین مجازاتهای مربوطه به این قانون استناد میکنند.
مجازات معاونت در فروش مال غیر چیست؟
در قسمتهای قبل به این نکته اشاره کردیم که قانون مجازات اسلامی و قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس و ارتشا و کلاهبرداری دو مرجع مهم قانونی برای صدور حکم از سوی قضات به شمار میرود. همچنین بیان نمودیم که خریدار و فروشنده مال غیر ممکن است به حبس و جزای نقدی محکوم شوند.
حالا سعی داریم مجازات معاونت در فروش مال غیر را به دقت مورد بررسی قرار دهیم. به این نکته توجه داشته باشید که معاون برخلاف مشاور سعی میکند تا نقشهها و وسایل وقوع جرم را فراهم آورد و به صورت مستقیم در وقوع جرم نقشی ندارد او همچنین در مواردی ممکن است دیگری را برای وقوع جرم تطمیع یا ترغیب نماید.
در ماده ۱۲۷ قانون مجازات اسلامی که به تازگی به چاپ رسیده است مجازاتهایی برای معاون در فروش مال غیر تعیین گردیده که قضات برای صدور حکم همواره باید به آن استناد نمایند.
در واقع میتوان چنین گفت که اگر فرد به عنوان معاون در فروش مال غیر نقش داشته باشد به جای حبس درجه ۴ که معادل حبس از ۱ تا ۷ سال میباشد، محکوم به حبس درجه ۵ یا ۶ خواهد شد.
در چنین شرایطی است که میتوانیم بگوییم مجازات فروش مال غیر برای معاون در معامله صورت گرفته برابر با ۲ تا ۵ سال حبس یا شش ماه تا دو سال حبس خواهد بود.
تکلیف خریدار مال غیر چیست؟
حال سوال پیش میآید که تکلیف خریدار مال غیر چیست؟ در اینجا دو حالت مختلف پیش میآید اگر خریدار بداند که مال متعلق به دیگری بوده و با این حال اقدام به معامله کند از نظر قانونی مجرم است و مجازاتهایی برای او تعیین میگردد؛ اما اگر خریدار بتواند با ارائه ادله و مستنداتی عدم اطلاع و آگاهی خود در این خصوص را به اثبات برساند از وقوع جرم تبرئه خواهد شد.
بر اساس قانون مجازات اسلامی و قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس و کلاهبرداری میتوان گفت که مجازات خریدار مال غیر به شرح زیر است:
- در صورتی که این موضوع به اثبات برسد که خریدار از جعلی بودن معامله و تعلق مال به دیگری اطلاع داشته باشد و با این حال اقدام به امضای قرار داد کند، بر اساس قانون مجرم شناخته شده و مجازاتهایی که برای او در نظر گرفته میشود برابر با مجازاتهایی است که برای فرد فروشنده مال غیر تعیین شده است.
- اگر خریدار مال غیر از تعلق مال به دیگری اطلاع داشته باشد به حبس از ۱ تا ۷ سال محکوم خواهد شد.
- فرد مجرم به رد مال محکوم خواهد شد.
- جزای نقدی که برای فرد مجرم تعیین میگردد برابر با ارزش مال غیر است.
- اگر خریدار مال غیر کارمند دولت باشد از کلیه مشاغل خود انفصال پیدا خواهد کرد.
مراحل شکایت از فروش مال غیر
حالا که اطلاعات جامعی را در خصوص فروش مال غیر و مجازاتهای مربوط به آن به دست آوردیم جا دارد تا مراحل شکایت فروش مال غیر را نیز بررسی کنیم. از سوی دیگر نیاز است تا نحوه شکایت نویسی نیز مورد بررسی و ارزیابی قرار بگیرد تا افراد به سادگی بتوانند خواستههای خود را در محاکم قضایی مطرح کرده و در خصوص آنها چاره جویی نمایند.
- در ابتدا باید فرد اقدام به شکایت نویسی در خصوص فروش مال غیر نماید. پس از آن لازم است که فرد برای تنظیم شکواییه و جمع آوری مدارک و مستندات مربوط از یک وکیل متخصص در این زمینه کمک بگیرد. اگر شکواییه به شیوهای اصولی تنظیم شود میتواند اثرگذاری بیشتری را در محاکم قضایی داشته باشد.
- پس از آن لازم است که فرد در دفاتر خدمات الکترونیکی قوه قضاییه حاضر شده و شکایت خود را به ثبت برساند.
- در این صورت است که پیامکی از طریق سامانه ثنا برای فرد شاکی ارسال خواهد شد که زمان مقرر برای رسیدگی به پرونده در دادسرا اعلام میشود.
- اگر فرد در سامانه ثنا نامنویسی نکرده باشد ابتدا باید به دفاتر خدمات الکترونیکی قوه قضاییه مراجعه کرده و ثبت نام خود را در این سامانه تکمیل نماید.
- برای تعیین مجازات فروش مال غیر ابتدا پرونده به دادسرا ارسال خواهد شد تا در آنجا این موضوع مورد بررسی قرار بگیرد که آیا ادله کافی برای وقوع جرم مهیا است یا خیر.
- اگر ادله کافی برای وقوع جرم وجود نداشته باشد دادستان در نهایت قرار منع تعقیب را صادر خواهد کرد؛ اما اگر ادله و مستندات کافی بر وقوع جرم فروش مال غیر دلالت داشته باشد دادستان قراره جلب صادر خواهد کرد و پس از بررسیهای مقدماتی با صدور کیفرخواست پرونده به دادگاه ارجاع میگردد.
مهلت شکایت فروش مال غیر چقدر است؟
در واقع درباره انواع وقوع جرم فرد مدت محدودی را فرصت دارد تا شکایت خود را تنظیم نموده و برای بررسیهای بیشتر در اختیار محاکم قضایی قرار دهد؛ یعنی لازم است فرد پس از اینکه از وقوع جرم اطلاع حاصل کرد در سریعترین زمان ممکن به یکی از دفاتر خدمات الکترونیکی قوه قضاییه مراجعه کرده و شکایت خود را به ثبت برساند چرا که در غیر این صورت ممکن است به شکایت او ترتیب اثر داده نشود.
بر اساس ماده ۱۰۶ از قانون آیین دادرسی کیفری مهلت شکایت فروش مال غیر یک سال از زمان وقوع جرم است. همچنین این زمان میتواند یک سال از مدت آگاه شدن فرد شاکی از وقوع جرم در نظر گرفته شود.
در واقع میتوان گفت که اگر یک سال از وقوع جرم بگذرد یا اینکه یک سال از آگاه شدن فرد بگذرد و در این خصوص هیچگونه اقدامی انجام ندهد پرونده پس از این قابل پیگیری نیست و فرد نمیتواند به اعمال مجازات فروش مال غیر امیدوار باشد. مجدداً لازم است به این نکته اشاره داشته باشیم که باید در سریعترین زمان ممکن پس از آگاهی از وقوع جرم فروش مال غیر اقدامات لازم را به انجام برسانید.
برای تنظیم شکایت بهتر است که از یک وکیل مجرب و خبره کمک بگیرید چرا که او با اصول نگارشی زبان فارسی به طور کامل آشنایی دارد و میتواند از قوانین و مقررات مصوب در خصوص فروش مال غیر برای تنظیم اسناد حقوقی کمک بگیرد.
همچنین برای ثبت شکایت خود لازم است به دفاتر خدمات الکترونیکی قوه قضاییه مراجعه کرده تا پس از آن شکایت شما برای بررسیهای مقدماتی به دادسرا ارسال شود. همچنین لازم است به این نکته اشاره داشته باشیم که اگر ادله کافی برای وقوع جرم در دادسرا وجود داشته باشد پرونده برای بررسیهای بیشتر به دادگاه ارجاع خواهد شد تا حکم نهایی در آنجا صادر گردد.
دفاع در برابر اتهام فروش مال غیر
باید بیان کنیم که دفاع در برابر اتهام فروش مال غیر تنها به فرد متهم اختصاص ندارد بلکه در شرایطی لازم است که خود شاکی نیز دفاعیات لازمی را به قاضی پرونده ارائه کند. در باغ شاکین ملزم است تا این موضوع را به اثبات برساند که ملک مورد معامله به او اختصاص دارد و در تملک او میباشد.
از سوی دیگر لازم است فرد شاکی این نکته را به اثبات برساند که از سوی طرف مقابل عمل مجرمانهای صورت گرفته و او با معامله مال غیر به منافع او آسیب رسانده است.
از سوی دیگر باید اشاره داشته باشیم که فرد متهم نیز باید در برابر ادعاهای وارد شده از خود دفاع کرده تا به این شکل بتواند در نهایت رفع اتهام نموده و تبرئه شود. فرد متحمل است تا با ارائه ادله و مستنداتی این موضوع را به اثبات برساند که او هرگز مرتکب جرم فروش مال غیر نشده است. در گام بعدی نیز باید او این مسئله را برای قاضی پرونده اثبات کند که عمل صورت گرفته به هیچ عنوان فروش مال غیر نیست.
به هر حال فرد برای تکمیل مراحل بالا نیاز به یک وکیل مجرب و متخصص دارد تا او بتواند در ابتدا تمامی مدارک لازم برای شکایت فروش مال غیر را جمع آوری نموده و سپس با استفاده از مستندات و ادله کافی ادعاهای طرف مقابل را رد کند. به هر حال برای اثبات ادعای خود و یا تبرئه از ادعاهای وارد شده لازم است از متخصصین حقوقی مشاوره دریافت نمایید.
مجازات فروش مال غیر با قولنامه چیست؟
در بسیاری از موارد شاهد این هستیم که فرد مال دیگری را با قولنامه معامله کرده و یا اینکه از منافع آن استفاده نموده و آن را به دیگری به صورت کاملاً غیرقانونی منتقل مینماید.
بنابراین اگر فرد اقدام به فروش مال غیر با قولنامه نماید و یا اینکه منافع آن را به دیگری منتقل کند مرتکب جرم شده است. فروش مال غیر میتواند در خصوص اموال منقول یا غیرمنقول قابل پیگیری باشد. همچنین ممکن است فرد عین مال و یا اینکه منافع آن را به دیگری منتقل کرده باشد که در تمامی این موارد مجازاتهایی از سوی قاضی پرونده اعمال خواهد شد.
بنابراین در این صورت نیز فرد به مجازاتهایی مانند حبس از ۱ تا ۷ سال، جزای نقدی معادل ارزش مال مورد معامله و رد مال به مالک اصلی محکوم خواهد شد. این مجازات برای انتقال عین مال غیر یا منافع آن اعمال خواهد گردید یعنی اگر فردی اقدام به فروش ملک دیگری کند یا اینکه ملک دیگری را به اجاره بدهد به مجازاتهای فوق محکوم خواهد شد.
اثبات مالکیت در فروش مال غیر
حالا که در خصوص مجازات انتقال مال غیر توضیحات جامعی را به شما ارائه دادیم لازم است تا در خصوص اثبات مالکیت در فروش مال غیر نیز نکاتی را بیان کنیم.
در واقع فرد شاکی لازم است تا مالکیت خود بر ملک مورد معامله را به اثبات برساند. او میتواند برای این کار از اسناد رسمی مربوط به ملک یا هرگونه اموال منقول یا غیرمنقول دیگر استفاده کند. او میبایست اصل سند رسمی مال مورد نظر را به دادگاه ارائه دهد تا در دادگاه مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت قاضی پرونده نظر خود را در خصوص آن اعلام دارد.
اما در شرایطی ممکن است مال مورد نظر دارای سند رسمی نباشد و سند آن از نوع قولنامه یا هرگونه سند عادی دیگر باشد. در این صورت نیز کار برای اثبات مالکیت چندان سخت نیست و کافی است که صحت و درستی سند عادی از سوی دادگاه به اثبات برسد. در واقع کارشناسان دادگستری سند ارائه شده را مورد بررسی قرار میدهند تا صحت یا عدم صحت آن را تعیین نمایند تا در این صورت مالکیت فرد بر مال منقولی غیرمنقول و اثبات برسد.
برای اثبات مالکیت که در جهت اعمال مجازات فروش مال غیر صورت میپذیرد گاهی شاهد این هستیم که مال مورد معامله دارای هیچ گونه سندی نیست. در چنین شرایطی است که فرد میتواند از دو روش برای اثبات ادعای خود کمک بگیرد. نخستین مورد این است که خود متهم اقرار کند که مال متعلق به او نیست و در واقع به جرم فروش مال غیر اقدام کرده است.
حالت دوم نیز این میباشد که فرد بتواند با جمع آوری استشهادیه محلی یا معرفی شهود به دادگاه مالکیت خود بر مال مورد معامله را به اثبات برساند. همچنین ممکن است قاضی با استناد به علم خود متوجه این موضوع شود. به هر حال در تمامی این مراحل فرد میتواند از یک وکیل مجرب و با دانش در این زمینه کمک دریافت کند. وکیل میتواند راهکارهای مناسبی را پیش روی موکل قرار داده و او را به سمت کسب پیروزی و اثبات مالکیت سوق دهد.
به شما توصیه میکنیم که از وکلایی کمک بگیرید که در این زمینه دارای تخصصهای بالایی هستند و زمان زیادی از عمر کاری خود را صرف رسیدگی به دعاوی ملکی کردهاند چرا که بازدهی چنین وکلایی در مقایسه با سایر وکلا بیشتر خواهد بود.
کلام آخر
امیدواریم که با مطالعه مطلب بالا توانسته باشید گرههای ذهنی خود درباره مسائل حقوقی و دعاوی ملکی را حل و فصل کرده و به نتایج قابل اتکایی دست پیدا کنید. در این مطلب از مجله حقوقی برترین وکلا تلاش کردیم تا شما را با مجازات فروش مال غیر آشنا کنیم تا اطلاعات شما در این زمینه افزایش پیدا کند. همچنین مراحل شکایت از فروش مال غیر و مهلتی که از نظر قانونی برای آن تعیین شده است را بررسی کردیم. اگر نقطه نظری درباره مطالب ذکر شده دارید ممنون میشویم آن را با سایر مخاطبان نیز به اشتراک بگذارید تا در این خصوص همفکری صورت بگیرد.
