وکالت بلاعزل ⚖️【شرایط لازم و نحوه باطل کردن وکالت بلاعزل】✔️
در بسیاری از موارد، افراد برای انجام دادن امورات مالی، حقوقی و ملکی نیاز به یک فرد امین و معتمد دارند تا به نیابت از آن ها انجام اینگونه وظایف را بر عهده بگیرند. در این بین اعطای وکالت یکی از مهم ترین راه ها برای تحقق این هدف مهم به شمار می رود. یکی از انواع وکالت که نقش به سزایی در اعطای وکالت و انجام وظایف محول شده دارد، وکلات بلاعزل است که دارای شرایط خاص به خود می باشد. در این نوع از وکالت، در واقع موکل هیچ حقی برای عزل وکیل خود ندارد و در زمان امضای وکالت نامه فرد این حق را به طور کامل از خود سلب می کند. برای اینکه اطلاعات جامع تری در این خصوص به دست آوریم لازم می دانیم که در ادامه مطلب با ما همراه باشید.
برای مشاوره با بهترین وکیل در تهران کلیک کنید!
وکالت بلاعزل چیست؟
در پاسخ به این سوال که وکالت بلاعزل چیست باید بگوییم که این نوع از وکالت به گونه ای انجام می شود که موکل در آن حق عزل وکیل را به طور کامل از خود سلب می کند؛ یعنی موکل دیگر هیچ حقی ندارد که به صورت یک طرفه وکیل را عزل نماید.
در وکالت های عادی، موکل هر زمان که اراده کرد می تواند وکیل را به طور کامل از انجام تعهداتش عزل نماید؛ اما باید اشاره داشته باشیم که چنین امکانی در این نوع از وکالت فراهم نیست.
ماده 679 قانون مدنی درباره وکالت از نوع بلاعزل اعلام می کند که موکل هر زمان که اراده کرد وکیل را عزل کند مگر اینکه عدم عزل وکیل در وکالت نامه شرط شده باشد.
وکالت بلاعزل چگونه باطل می شود؟
در پاسخ به این سوال مهم حقوقی که وکالت بلاعزل چگونه باطل می شود؟ لازم است به این نکته اشاره داشته باشیم که اگر چه وکالت از نوع بلاعزل در شرایط عادی قابل ابطال نیست، اما در شرایطی خاص می توان برای باطل کردن آن اقدام نمود. در ادامه برخی از مهم ترین این شرایط را مورد بررسی قرار خواهیم:
- فوت یا حجر موکل یا وکیل: در صورت فوت یا حجر هر یک از موکل یا وکیل، وکالت بلاعزل به طور خود به خود منقضی میشود. حجر به معنای از دست رفتن توانایی تصرف در اموال و حقوق به دلیل ناآگاهی یا ناتوانی است.
- اقاله: اقاله به معنای توافق طرفین برای فسخ عقد است. در این حالت، موکل و وکیل میتوانند با توافق یکدیگر وکالت بلاعزل را فسخ کنند.
- انجام یا از بین رفتن موضوع وکالت: اگر موضوع وکالت انجام شود یا از بین برود، وکالت بلاعزل نیز به طور خود به خود منقضی میشود. به عنوان مثال، اگر وکالت برای انجام معاملهای خاص باشد و آن معامله انجام شود، وکالت نیز پایان مییابد.
- پایان مدت وکالت: اگر وکالت برای مدت معین باشد، با انقضای مدت، وکالت بلاعزل نیز منقضی میشود.
- سوء استفاده وکیل از وکالت: اگر ثابت شود که وکیل از وکالت سوء استفاده کرده است، موکل میتواند با طرح دعوا در دادگاه وکیل را عزل و وکالت را ابطال کند.
- تحقق شرط فسخ: در صورتی که در وکالتنامه شرط فسخ درج شده باشد، با تحقق آن شرط، وکالت بلاعزل نیز منقضی میشود.
ابطال وکالت بلاعزل در برخی موارد ممکن است دشوار باشد و نیاز به طرح دعوا در دادگاه داشته باشد. توصیه میشود قبل از تنظیم وکالت بلاعزل، با بهتربن وکیل حقوقی تهران مشورت کنید تا از عواقب و شرایط آن آگاه شوید. در متن وکالتنامه میتوان شرایطی را برای ابطال وکالت در نظر گرفت، به عنوان مثال شرط فسخ.
در نهایت، در نظر داشته باشید که موارد فوق صرفاً جنبه اطلاعرسانی داشته و برای ارائه مشاوره حقوقی دقیق به پرونده شما نیازمند بررسی اسناد و مدارک و شرایط خاص آن هستم؛ بنابراین به شما توصیه می کنیم که حتما با یک وکیل مجرب و خبره ارتباط گرفته و برای دریافت راهکارهای مناسب برای ابطال وکالت بلاعزل با او مشورت کنید.
شرایط لازم برای ایجاد وکالت بلاعزل
دقت داشته باشید که وکالت بلاعزل زمانی ایجاد می شود که بلاعزل بودن وکالت در قرارداد شرط شده باشد. عقد لازم نوعی از عقد به شمار می رود که در آن امکان فسخ یک طرفه وجود ندارد؛ مانند عقد نکاح، بیع، اجاره و… در اینگونه از عقدها می توان این نکته را شرط کرد که موکل حقی برای عزل وکیل نداشته باشد. وکالت از نوع بلاعزل نیز از این دسته عقود محسموب می شود.
اگر در وکالت نامه ذکر شده باشد که قرارداد امضا شده از نوع بلاعزل است. این مورد به عقد نیازی ندارد. صرفا با قید کردن شرط بلاعزل بودن در وکالت نامه این نوع از وکالت شکل می گیرد.
یعنی می توان گفت که فرد دو راه برای بلاعزل کردن یک وکالت دارد. در درجه اول می تواند از عقود لازم استفاده کند و در درجه دوم می تواند بلاعزل بودن قرارداد را به عنوان شرط در قرارداد ذکر نماید.
کلاهبرداری در وکالت بلاعزل به چه صورت انجام می شود؟
باید به این مسئله اشاره داشته باشیم که متاسفانه کلاهبرداری در وکالت بلاعزل به دلیل اعطای اختیارات گسترده به وکیل، میتواند زمینه سوء استفاده و فریب موکل را فراهم کند. در اینجا به برخی از روشهای رایج کلاهبرداری در وکالت بلاعزل اشاره خواهیم کرد:
- جعل وکالتنامه: کلاهبردار با جعل هویت موکل یا وکیل، وکالتنامه بلاعزلی را تنظیم میکند و از آن برای انجام اقدامات غیرقانونی سوء استفاده میکند.
- سوء استفاده از امضا: کلاهبردار از موکل سوء استفاده میکند و او را مجبور میکند تا وکالتنامه بلاعزلی را بدون آگاهی کامل از مفاد آن امضا کند.
- سوء استفاده از اختیارات: وکیل با سوء استفاده از اختیارات خود در وکالتنامه بلاعزل، اقداماتی را به ضرر موکل انجام میدهد، مانند فروش اموال او به قیمت پایین یا واگذاری آنها به افراد غیر.
تنها در شرایط ضروری و با احتیاط کامل از وکالت بلاعزل استفاده کنید. از سوی دیگر لازم است قبل از تنظیم وکالتنامه بلاعزل، با یک وکیل مجرب مشورت کنید. همچنین لازم است مفاد وکالتنامه را به دقت مطالعه و بررسی کنید و از درک کامل آنها اطمینان حاصل کنید.
برای جلوگیری از کلاهبرداری در صورت اعطای وکالت بلاعزل می بایست وکالتنامه را فقط به وکیلی بسپارید که به او اعتماد دارید و از حسن شهرت او اطمینان دارید. از طرفی نسخه ای از وکالتنامه را برای خودتان نگه دارید. همچنین شما باید فعالیت های وکیل را به طور مرتب رصد کنید و در صورت مشاهده هرگونه اقدام مشکوکی، فوراً او را عزل کنید.
در صورت وقوع کلاهبرداری در وکالت، موکل میتواند با طرح دعوا در دادگاه، خواستار ابطال وکالتنامه و جبران خسارات وارده شود. توصیه میشود در صورت مواجهه با چنین مواردی، حتماً با یک وکیل مجرب مشورت کنید تا راهنماییهای لازم را برای احقاق حقوق خود دریافت نمایید.
آیا وکالت بلاعزل سند رسمی است؟
در پاسخ به سوالات مطرح شده در خصوص ماهیت حقوقی وکالت بلاعزل و توضیح این مسئله که آیا وکالت بلاعزل سند رسمی است؟ به اطلاع میرساند که وکالت بلاعزل از نظر حقوقی یک عقد جایز است. به این معنا که هر یک از موکل و وکیل میتوانند در هر زمان که بخواهند آن را فسخ کنند.
با وجود این، در وکالت بلاعزل، موکل به طور ضمنی حق عزل خود را از بین میبرد؛ به عبارت دیگر، موکل متعهد میشود که تا زمان انجام موضوع وکالت، وکیل را عزل نکند؛ اما این موضوع به معنای تبدیل وکالت بلاعزل به سند رسمی نیست. سند رسمی سندی است که در یکی از دفاتر اسناد رسمی ثبت میشود و طبق قانون، دارای اعتبار و نفوذ بیشتری نسبت به اسناد عادی است.
وکالت بلاعزل، با وجود اینکه در دفترخانه اسناد رسمی تنظیم میشود، یک سند عادی محسوب میشود. با وجود عادی بودن وکالت بلاعزل، قابل استناد در مراجع قضایی است و از نظر حقوقی از اعتبار و نفوذ کافی برخوردار است. در صورت بروز اختلاف بین موکل و وکیل در خصوص وکالت بلاعزل، مرجع رسیدگی به این اختلاف، دادگاههای دادگستری هستند.
احراز هویت طرفین از جمله مهم ترین مزایای تنظیم وکالت نامه در دفاتر اسناد رسمی است. این مسئله می تواند از بروز بسیاری از کلاهبرداری ها به میزان قابل توجهی جلوگیری کند. ثبت دقیق مشخصات و موضوع وکالت در این دفاتر به انجام خواهد رسید. استفاده از مهر و امضای دفترخانه پای برگه وکالت نامه می تواند به مفاد آن اعتبار ببخشد.
آیا وکالت بلاعزل قابل انتقال به غیر است؟
فوت، جنون و استعفای وکیل از جمله مواردی هستند که در صورت تحقق هر یک از آن ها وکالت به طور کامل فسخ می شود. در شرایطی ممکن است موکل یا وکیل فوت نمایند. در این صورت است که وکالت نامه اعتبار خود را به طور کامل از دست خواهد داد. علاوه بر این ابتلای یکی از طرفین به جنون نیز عاملی برای فسخ وکالت است.
در نظر داشته باشید که وکالت بلاعزل قابل انتقال به غیر نیست. در شرایطی ممکن است که شما به یک فرد وکالت بلاعزل داده باشید. در این شرایط او نمی تواند وکالت اعطا شده را به دیگری منتقل نماید. در صورت انجام این قبیل اقدامات است که فرد می تواند به دادگاه مراجعه کرده و حقوق قانونی خود را به طور کامل از قاضی پرونده مطالبه نماید.
در صورتی که فردی که به عنوان وکیل تعیین شده است از وکالت خود به طور کامل سوء استفاده کرده باشد، فرد می تواند دعوایی در این خصوص در مراجع قضایی اقامه کرده و به این شکل پیگیر کلاهبرداری و سوء استفاده باشد. به هر حال این مسئله را در نظر بگیرید که برای طرح شکایت از وکیل نیاز به یک متخصص حقوقی دارید.
وکالت بلاعزل بعد از فوت چگونه پیگیری می شود؟
اگر بخواهیم درباره وکالت بلاعزل بعد از فوت موکل توضیحاتی را ارائه کنیم باید بگوییم که وکالت بلاعزل نوعی از وکالت است که در آن موکل حق عزل وکیل را از خود سلب میکند؛ به عبارت دیگر، موکل دیگر نمیتواند وکیل را از انجام وظایف خود منع کند یا او را عزل نماید. با این حال، در خصوص آثار وکالت بلاعزل بعد از فوت موکل، نظرات مختلفی در فقه و حقوق وجود دارد.
- نظر مشهور فقها: بر اساس نظر مشهور فقهای امامیه، وکالت بلاعزل با فوت موکل منفسخ میشود. دلیل این امر آن است که وکالت عقدی است توام با نیابت و نیابت نیز امری شخصی است که با فوت شخص نیابنده (موکل) از بین میرود.
- نظر اقلیت: برخی از فقها معتقدند که این وکالت با فوت موکل منفسخ نمیشود و وکیل همچنان میتواند به انجام وظایف خود ادامه دهد.
- قانون مدنی: قانون مدنی ایران در ماده 677 در این خصوص سکوت کرده است و به طور صریح در مورد آثار وکالت بلاعزل بعد از فوت موکل تعیین تکلیف نکرده است.
با توجه به اختلاف نظر موجود در این خصوص، در عمل رویه قضایی به نظرات مشهور فقها گرایش دارد و غالباً آن را با فوت موکل منفسخ شده میداند؛ بنابراین، در صورتی که شما وکالت بلاعزلی به کسی دادهاید و اکنون فوت کردهاید، به احتمال زیاد وکالت شما با فوت شما منفسخ شده است و وکیل دیگر نمیتواند در امور شما تصرفی انجام دهد.
با این حال، برای اطمینان بیشتر در این خصوص، توصیه میشود که با بهترین وکیل پایه یک دادگستری در تهران مشورت نمایید تا با بررسی دقیق جزئیات وکالت شما، نظر حقوقی دقیق و متناسب با شرایط شما را ارائه دهد. مشاوره حقوقی با یک وکیل مجرب و برجسته می تواند باعث شود تا با درک کامل تری در خصوص وکالت و انواع آن تصمیم گیری کنید.
کاربرد وکالت بلاعزل چیست؟
در نظر داشته باشید که کاربرد وکالت بلاعزل شامل موارد بسیار زیادی می شود که در ادامه سعی داریم به برخی از مهم ترین آن ها آشنا شویم. معمولا برای اعطای وکالت در طلاق از این نوع وکالت استفاده می شود. می دانیم که در قانون مدنی حق طلاق به مرد اعطا شده است و او می تواند همسرش را به شرط پرداخت کردن حقوقی مانند مهریه و نفقه طلاق بدهد.
اما گاهی شاهد این هستیم که زن تنها در شرایطی راضی به نکاح می شود که مرد حق طلاق را به او اعطا کند تا او نیز بتواند هر زمان که اراده کرد از مرد جدا شود. در این صورت مرد و زن با حضور در دفترخانه اسناد رسمی اقدام به اعطای وکالت از نوع بلاعزل می کنند.
در نظر داشته باشید که یکی دیگر از کاربردهای این وکالت در انجام امور مالی است. در واقع اگر فرد بخواهد به فردی وکالت بدهد که امور مالی و مالیاتی او را به طور کامل به انجام برساند، به او وکالت از نوع بلاعزل را اعطا خواهد کرد. در این صورت است که در وقت و زمان فرد به میزان قابل توجهی صرفه جویی خواهد شد.
در امورات حقوقی مربوط به املاک نیز می توان به وکیل مورد نظر وکالت داد. در این صورت است که وکیل می تواند به نیابت از موکل خود در مراجع اداری حاضر شده و اقداماتی مانند تنظیم سند ملکی را به انجام برساند. همچنین برای ابطال اسناد ملکی نیز می تواند به یک وکیل مجرب و خبره وکالت داد. به هر حال باید بدانید که این نوع از وکالت قابل فسخ نیست.
بنابراین به شما توصیه می کنیم که پیش از هر گونه اقدام در این زمینه حتما از یک وکیل مجرب و آشنا به مسائل حقوقی مشورت کرده و سپس بر اساس توصیه های وی تصمیم گیری نمایید. این مسئله از بروز اختلافات جدی در آینده جلوگیری به عمل خواهد آورد و جلوی کلاهبرداری در این زمینه را نیز می گیرد.
پشیمانی از وکالت بلاعزل چه تبعاتی را به دنبال خواهد داشت؟
در خصوص پشیمانی از وکالت بلاعزل باید ابتدا تعریف دقیقی از این نوع وکالت ارائه دهیم. اگر وکالت اعطا شده بلاعزل باشد، باید گفت که این وکالت نوعی از وکالت است که در آن موکل حق عزل وکیل را از خود سلب میکند؛ به عبارت دیگر، موکل دیگر نمیتواند وکیل را از انجام وظایف خود منع کند یا او را عزل نماید.
با این حال، با وجود بلاعزل بودن وکالت، در برخی موارد امکان فسخ یا ابطال آن وجود دارد. این موارد عبارتند از:
- اگر وکیل یا موکل بسته به هر دلیلی فوت کنند، دیگر قرارداد و وکالت هیچ گونه اعتباری نخواهد داشت
- دقت داشته باشید که اگر وکالت از طریق یک عقد به دیگری اعطا شده باشد، با انفساخ یا فسخ عقد، وکالت نیز باطل خواهد شد
- در هر مرحله ای از همکاری، وکیل می تواند از نقش خود استعفا دهد و دیگر حاضر به انجام تعهدات خود در وکالت بلاعزل نشود.
- در صورتی که موکل از اعطای وکالت پشیمان شود، در این صورت می تواند رضایت وکیل را نیز جلب کند. چرا که تراضی بین دو طرف می تواند قرارداد را باطل کند.
- اگر مسئله اعطای وکالت به عنوان یک دعوی در دادگاه مطرح شود، در برخی از موارد خاص دادگاه پس از دیدن پشیمانی موکل دستور به باطل شدن وکالت نامه می دهد
برای بررسی امکان پشیمانی از وکالت بلاعزل و اقدامات لازم برای فسخ یا ابطال آن، به اطلاعات بیشتری در خصوص جزئیات وکالت شما، نوع و موضوع وکالت و دلایل شما برای پشیمانی از آن نیاز است و به همین سادگی نمی توان برای ابطال آن راهکار ارائه کرد.
لذا به شما توصیه می کنیم که حتما در جلسات مشاوره حقوقی حضوری با وکیل شرکت کرده و تمامی مدارک مربوط به وکالت را نیز با خود به همراه ببرید. وکیل در صورتی می تواند در این زمینه به شما راهنمایی موثری را ارائه کند که مدارک مورد نیاز را مطالعه کرده باشد. پیشنهاد می کنیم از وکلای متخصص در این زمینه کمک دریافت کنید.
وکالت بلاعزل بدون مبایعه نامه و شرایط مربوط به تنظیم آن
به طور کلی باید این نکته را متذکر شویم که تنظیم وکالت بلاعزل بدون وجود مبایعه نامه صحیح نیست. وکالت بلاعزل نوعی وکالت است که در آن موکل به وکیل اختیار می دهد تا امری را به طور قطعی و بدون امکان عزل وکیل انجام دهد.
در معاملات ملکی، وکالت بلاعزل عموماً برای انجام اموری مانند ثبت سند رسمی انتقال ملک، فک رهن، اخذ مجوزهای لازم، به کار می رود. مبایعه نامه، سندی است که نشان دهنده وقوع عقد بیع (خرید و فروش) بین خریدار و فروشنده است.
در این سند، مشخصات طرفین معامله، ثمن معامله، مشخصات ملک و سایر شرایط معامله قید می شود. وکالت بلاعزل بدون مبایعه نامه، عملاً فاقد موضوع بوده و از نظر قانونی باطل محسوب می شود. دلیل صحیح نبودن وکالت بدون مبایعه نامه این است که:
- موکل به وکیل اختیار می دهد تا امری را به طور قطعی انجام دهد.
- در معاملات ملکی، امر مورد وکالت، انتقال مالکیت ملک از بایع به مشتری است.
- انتقال مالکیت ملک، مستلزم وقوع عقد بیع و تنظیم مبایعه نامه است.
بنابراین تا زمانی که مبایعه نامه ای وجود نداشته باشد، امری برای انجام توسط وکیل در قالب وکالت بلاعزل وجود ندارد. البته، در برخی موارد خاص، ممکن است تنظیم وکالت بلاعزل بدون مبایعه نامه با لحاظ شرایطی خاص، مجاز باشد.
برای مثال: ممکن است شخصی ملکی را به صورت پیش فروش به دیگری واگذار کند و در مقابل، از خریدار وکالت برای انتقال سند رسمی به نام خود در زمان مقرر دریافت کند. همچنین، ممکن است مالکی به دلیل عدم حضور در کشور، به شخص دیگری وکالت بلاعزل برای فروش ملک خود بدهد و در متن وکالت نامه قید کند که پس از پیدا شدن خریدار، مبایعه نامه به طور جداگانه تنظیم خواهد شد.
در هر حال، تنظیم وکالت نامه بدون مبایعه نامه، امری پیچیده است که نیاز به بررسی دقیق شرایط و اوضاع و احوال هر مورد خاص دارد. به شما توصیه می کنیم که برای انجام این کار حتما از یک وکیل مجرب و برجسته مشاوره حقوقی دریافت کرده و نظر او را در این خصوص جویا شوید.
کلام آخر
با مطالعه این مطلب حقوقی از سایت برترین وکلا تلاش کردیم تا اطلاعات حقوقی شما را در این زمینه افزایش دهیم. در این مقاله کوشیدیم تا به ارائه مطالب مهمی در خصوص وکالت بلاعزل بپردازیم و ابعاد مختلف آن را نیز بررسی نماییم. از سوی دیگر شرایط ابطال وکالت مورد ارزیابی قرار گرفت و همچنین راهکارهایی برای باطل نمودن آن بعد از پشیمانی موکل ارائه کردیم. حالا از شما دعوت می کنیم که نظرات خود را با مخاطبان سایت در میان بگذارید.