بسیاری از افراد هنگام تسویه حساب های مالی از چک استفاده می کنند. حتی بسیاری از آن ها نکات مهمی را در این مسیر رعایت نمی کنند. این را بدانید که بخش زیادی از مشکلات مربوط به نوشتن چک، مربوط به رعایت نکردن اصول آن است. به بیان بهتر نحوه نوشتن چک اصولی را دارد که در صورت بی توجهی به آن ها معاملات شما آنطور که شما می خواهید پیش نخواهد رفت. در این مطلب قصد داریم شما را با صفر تا صد فرایند نوشتن چک آشنا کنیم. اگر شما هم درباره نحوه نوشتن چک سوال خاصی را دارید، این مطلب برای شماست. پس تا انتها با ما همراه باشید.
معرفی چک صیادی و نحوه نوشتن چک صیادی
چک های صیادی هیچ تفاوتی با سایر چک هایی که شما می بینید، ندارند. این چک ها توسط بانک های مختلفی مانند ملّی، سپه، صادرات و غیره در اختیار مشتریان قرار می گیرند. تنها تفاوتی که این چک با سایر انواع این برگه های معاملاتی دارند، آرم بانک مورد نظر است. چک صیادی دارای مزیت مهمی است. به کمک این چک می توان سابقه اعتباری فرد صادر کننده چک را استعلام گرفت. به طوری که می توانید آمار چک های برگشتی فرد را هم کشف کنید.
بسیاری از افراد درباره نوشتن شرح چک صیادی سوال دارند. این را بدانید که محل نوشتن چک صیادی برای یادداشت کردن علت صدور چک توسط صادر کننده درنظر گرفته شده است. برای نمونه درصورتی که چک را بابت خرید خودرو صادر کرده اید، می توانید علت صدور را که “خرید خودرو” است بنویسید. درباره خرید تلفن همراه و یا لوازم خانگی هم این قاعده صادق است.
اصول اولیه و نحوه نوشتن چک
برخلاف آنچه که شما تصور می کنید، نکاتی که قرار است برای شما توضیح بدهیم، موارد سختی نیستند. اما برای درست پیش رفتن معاملات مالی شما دارای اهمیت هستند. در ادامه به شما خواهیم گفت که مهم ترین نکات نگارشی نوشتن چک کدامند؟ مهم ترین این موارد به شرح زیرند:
- نیازی به زدن برچسب روی تاریخ و مبلغ چک نیست. چرا که با کمترین حرارت و گرما این چسب جدا می شود. به بیان بهتر نمی توان از چسب زدن روی تاریخ و مبلغ چک به عنوان روشی ایمن برای نوشتن چک یاد کرد.
- مشکلی ندارد اگر روی چک عبارت فاقد قلم خوردگی نوشته شود. اما در صورتی که بانک با چکی دارای عبارت رو به رو شود، اما پشت آن شاهد هرگونه پشت نویسی باشد، بازهم آن چک را پرداخت می کند.
- بهتر است به جای نوشتن چک با خودکار، به سراغ نوشتن آن با روان نویس و یا خودنویس بروید.
- استفاده از کاربن در مسیر نوشتن چک دارای اهمیت است. باید یک کاربن را به شکل برعکس زیر چک قرار دهید و در گام بعدی مبلغ و تاریخ چک را قید کنید. در این صورت نوشته کارنتی شما پشت چک نقش می بندد.
- بهتر است به جای نوشتن مبلغ چک به صورت ریالی، معادل تومانی آن را بنویسید. مثلا به جای نوشتن پنجاه میلیون ریال بنویسید پنج میلیون تومان.
- در نوشتن موارد مختلف چک عجله نکنید تا فاصله کلمات و اندازه آن دچار بی نظمی نشود.
با این کارها در نوشتن چک محکم کاری کنید!
می توان با انجام چند کار یک چک بدون نقص را نوشت و جلوی ادعای جعل را از سوی برخی از افراد گرفت. مهم ترین اصول برای انجام این کار به شرح زیرند:
- مبلغ چک را در جای درستی بنویسید. به طوری که بخشی از مبلغ روی خود چک و بخش دیگر روی کاغذ جدا شونده از آن نباشد.
- بهتر است برای نوشتن چک از یک نوع نوشت افزار استفاده کنید. در صورتی که خلاف این کار را انجام دهید، خواهید دید که چند نوع نگارش در چک وجود دارند. در این صورت فرد می تواند ادعای جعل چک را درباره شما مطرح کند.
- بسیار خوب می شود اگر یک فتوکپی از برگه چک داشته باشید. بخصوص اگر روی این برگه امضا گیرنده پایین چک باشد. این برگه فتوکپی را حداقل تا زمانی که چک وصول نشده است نزد خود داشته باشید.
- استفاده از کاربن در مسیر و نحوه نوشتن چک بسیار دارای ضرورت است. این کار احتمال جعل چک را به حداقل می رساند.
در صورتی که چک شما هیچ گونه خط خوردگی و قلم خوردگی ندارد، حتما عبارت فاقد قلم خوردگی را روی آن قید کنید. اما در صورتی که روی آن خط خوردگی و یا قلم خوردگی خلق کرده اید، بنویسید که کدام قسمت دچار خط خوردگی توسط شما شده است. همچنین هیچ گاه نباید چک را مجددا به صادر کننده بدهید. چرا که او می تواند ادعای پرداخت آن را مطرح کند و مطرح کند که چک را تحویل گرفته است. طبق ماده 16 قانون صدور چک، درصورتی که فردی برگه چکی را دراختیار داشته باشد، معنایش این است که مبلغ چک را پرداخت کرده است. مگر اینکه موردی خلاف این موضوع ثابت شود. مورد دیگر این است که تاریخ را به صورت افقی و هم به صورت عمودی با عدد و حروف بنویسید.
امکان شکایت کیفری برای کدام چک ها وجود ندارد؟
مهم ترین چک هایی که نمی توان با استفاده از آن ها طرح دعوا کرد، به شرح زیرند:
- چک های دارای سر رسید که به آن ها چک های وعده دار هم می گویند.
- چک بدون تاریخ که به عنوان چک های تاریخ سفید هم شناخته می شود.
- چک های سفید امضا نیز قابلیت استفاده برای طرح دعوا در دادگاه های کیفری را ندارند.
- چک هایی که بابت تضمین از سوی فرد صادر می شوند.
- چک هایی که بابت اهداف ناپسند مالی مانند ربا و…
این را بدانید که در صورتی که مبلغ چک بی محل را در زمان شکایت چک پرداخت کنید، روند رسیدگی کیفری به آن متوقف می شود. حتی در صورتی که برای این چک حکمی هم صادر شده باشد، این حکم اجرایش متوقف می شود. این را بدانید که فقط برای صادر کننده چک بلامحل می توان شکایت کیفری کرد. عواملی چون ضامن چک و ظهرنویس در معرض شکایت کیفری قرار نخواهند گرفت. در صورتی که چک به نمایندگی از کسی صادر شود، مسئولیت کیفری آن برعهده فرد نماینده است.
آیا می توان برگشت زدن چک را با شکایت هم معنا دانست؟
حقیقتا پاسخ این سوال منفی است. بسیاری از افراد این تصور را دارند که برگشت زدن چک به معنای به جریان افتادن امور حقوقی آن است. اما این را بدانید که این تصور درست نیست. در صورتی که قصد دارید فرد صادر کننده را بعد از برگشت زدن تحویل قانون دهید، حتما باید دادخواست حقوقی خود را تقدیم مراجع قضایی کنید. برای انجام این کار تنها شش ماه زمان دراختیار شماست. یعنی تا شش ماه بعد از دریافت گواهی عدم پرداخت زمان برای شکایت دارید.
شاید برایتان شاید شده باشد که نحوه امضای چک به چه صورت است؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم که بهتر است روی چک امضایی بنویسید و نه زیاد طرحش ساده باشد و نه خیلی پیچیده باشد. درصورتی که امضای شما ظاهر ساده ای داشته باشد، امکان جعل آن نیز ساده تر می شود. اما در صورتی که چک شما دارای امضای پیچیده ای باشد، ممکن است متصدی بانک توجهی به آن نکند. ضمنا حتما نام و نام خانوادگی خود را کنار امضای خوب بنویسید.
نکات تکمیلی مربوط به نحوه نوشتن چک
توجه به چند نکته نگارشی تکمیلی، به چک نویسی شما کمک زیادی کند. در ادامه چندین نکته تکمیلی در خصوص نحوه نوشتن چک را برایتان توضیح خواهیم داد.
- بهتر است هنگام نوشتن چک، اعداد را به صورت رقم و حروف بنویسید. بهتر است به منظور جلوگیری از اشتباه در مسیر نوشتن چک، این مبلغ را ابتدا روی کاغذ بنویسید و سپس وارد چک کنید.
- حتی بهتر است که رنگ خودکاری که قصد نوشتن چک با آن را دارید، خاص باشد.
- همواره چک را با دست خودتان بنویسید و هیچ گاه نوشتن آن را به شخص دیگری واگذار نکنید. چرا که در غیر این صورت احتمال کلاهبرداری افزایش می یابد.
- اگر چک مربوط به قرارداد های کاری است، بهتر است تاریخ و مبلغ چک را قید کنید.
- دسته چک خود را در معرض دید هر کسی قرار ندهید. برای آن جای بخصوصی درنظر بگیرید.
- تا جای امکان چک را در وجه حامل ننویسید. بهتر است در وجه شخص بنویسید تا هر کسی نتواند ادعای صاحب آن بودن را مطرح کند.
اگر تاریخ صدور چک با تاریخ سررسید متفاوت است، به آن چک وعده دار می گویند. برای طرح دعوا چک وعده دار می توانید از طریق دادگاه حقوقی اقدام کنید. اما در صورتی که چک وعده دار نباشد، می توانید از طریق دادگاه کیفری نیز بابت آن اقدام کنید.
سخن آخر
نحوه نوشتن چک و اصول صحیح آن، مواردی هستند که هنوز هم برای بسیاری از افراد جای سوال دارند. در این مطلب صفر تا صد نکاتی که درباره نحوه نوشتن چک باید بدانید را خدمت شما عزیزان شرح دادیم. رعایت این نکات احتمال بروز هر گونه مشکل در مسیر صدور چک را کاهش داده و البته احتمال جعل آن را نیز به صفر می رساند. امیدواریم این مطلب برایتان مفید واقع شده باشد.
