حقوق خانواده و طلاق در بسیاری از موارد از شرع استخراج شده است. در قانون یکی از راه های پایان دادن به ازدواج طلاق است. طلاق را می توان در دو دسته بائن و رجعی دسته بندی کرد. باید در نظر داشته باشیم که طلاق خلع نیز یکی از رایج ترین انواع طلاق بائن به شمار می آید. در واقع در طلاق خلع زن به دلیل کراهتی که از مرد دارد سعی می کند از حقوق مالی خود در خصوص مهریه چشم پوشی کرده و در عوض آن رضایت مرد برای طلاق را جلب نماید. حال سوالی که در اینجا با آن رو به رو هستیم این است که آیا در طلاق خلع رضایت شوهر لازم است؟ در ادامه این مقاله به سوالاتی از این جنس پاسخ خواهیم داد.
طلاق خلع چیست؟
پیش از اینکه به این سوال پاسخ دهیم که آیا در طلاق خلع رضایت شوهر لازم است؟ باید در ابتدا تعریف دقیقی را از این نوع طلاق ارائه دهیم تا ابعاد آن مشخص شود. در واقع طلاق را می توان در دسته های مختلفی تقسیم بندی کرد. یکی از انواع مرسوم طلاق، خلع می باشد و در خلال آن زن مالی را در اختیار مرد قرار می دهد تا به این شکل مرد به طلاق دادن زن رضایت پیدا کند. باید در نظر داشته باشیم که این نوع از طلاق در فقه و حقوق اسلامی کاملا شرعی و قانونی شناخته شده است.
در واقع در قانون مدنی ذکر شده است که حق طلاق با مرد است و این مرد می باشد که هر زمان می تواند برای جدایی از همسر اقدامات لازم را به انجام برساند. البته چنین نیست که زن تحت هیچ شرایطی نتواند برای طلاق اقدام نماید. در واقع زن نیز با در اختیار داشتن دلایل محکمه پسند می تواند عسر و حرج خود را در دادگاه به اثبات برساند و حتی بدون رضایت شوهر برای جدایی از وی پیش قدم شود. گذشته از این، زن می تواند با دریافت وکالت در طلاق از همسر هر زمان که تمایل داشت از مرد جدا شود.
لیکن در بسیاری از موارد زن در عسر و حرج قرار ندارد و وکالت در طلاق را نیز از مرد دریافت نکرده است. از این رو، تصمیم می گیرد با بذل مالی به همسر، رضایت او را برای جدایی کسب نماید. در واقع در طلاق خلع کراهت زن به حدی است که حاضر می شود از حقوق مالی خود در خصوص مهریه چشم پوشی نماید به این شرط که تنها از قید همسری مرد خارج شود. باید توجه داشته باشید که طلاق خلع از جمله انواع طلاق بائن دسته بندی می شود.
بائن بودن طلاق خلعی به این معنا است که در زمان عده مرد نمی تواند به زن رجوع نماید؛ اما ممکن است پس از طلاق، زن مال بخشیده شده را از مرد مجددا مطالبه نماید. در این صورت است که مرد نیز حق رجوع به زن را خواهد داشت. لازم به ذکر است که مال بخشیده شده از سوی زن می تواند مهریه، مبلغی کمتر از مهریه و یا حتی در مواردی بیشتر از مهریه باشد. در واقع طلاق خلع نوعی از طلاق توافقی به شمار می آید که در آن رضایت هر دو نفر مهم است.
آیا در طلاق خلع رضایت شوهر لازم است؟
در خصوص رضایت شوهر در طلاق خلع لازم است این موضوع را ذکر نماییم که در واقع در این نوع از طلاق، زن تمایل به جدایی دارد. در واقع میزان کراهت زن از مرد به گونه ای است که حاضر می شود مالی را در اختیار مرد قرار دهد تا در ازای آن مرد راضی به طلاق دادن زن شود. دقت داشته باشید که به طور معمول زن بدون رضایت شوهر نمی تواند از وی طلاق بگیرد. چرا که در قانون مدنی حق طلاق به مرد داده شده است و زن نیز حق برخورداری از مهریه را در اختیار دارد.
ماده 1147 قانون مدنی به صراحت در این خصوص سخن به میان آورده است. در واقع این ماده قانونی اشاره می دارد که طلاق خلع نوعی از طلاق است که زن در ازای پرداخت مالی به مرد رضایت او را برای طلاق جلب می کند. با در نظر گرفتن این قانون می توان دریافت که رضایت مرد برای انجام طلاق خلع الزامی است. در صورتی که مرد به طور معمول به طلاق خلع رضایت نداشته باشد، طلاق به انجام نمی رسد. در واقع زن با بذل مهریه به دنبال کسب رضایت شوهر است.
به مالی که زن به دلیل تنفر به مرد می پردازد در اصطلاحات فقهی و حقوقی فدیه می گویند که می تواند مبلغی برابر، بیشتر و یا کمتر از مهریه داشته باشد. حال سوال پیش می آید که طلاق بدون رضایت شوهر امکان پذیر است یا خیر؟ بسیاری از بانوان بر این باور غلط تاکید دارند که چون از مهریه خود چشم پوشی می کنند پس دیگر نیازی به رضایت شوهر نیست و بدون هیچ گونه دغدغه ای حتی در صورت عدم تمایل مرد به جدایی نیز می توانند از او طلاق بگیرند. حال آنکه باید بدانیم رضایت شوهر از شرایط طلاق خلع است.
تنها حالتی که زن می تواند برای طلاق خلع بدون رضایت شوهر اقدام نماید، زمانی است که زن پیش از آن وکالت بلا عزل برای طلاق خلع را از مرد دریافت کرده باشد. در واقع مرد لازم است در این نوع وکالت در دفاتر اسناد رسمی حاضر شده و برای طلاق خلع به زن وکالت بلا عزل بدهد. با توجه به اینکه وکالت یاد شده بلاعزل است، مرد در هیچ مرحله ای نمی تواند آن را ابطال کند؛ بنابراین زن می تواند حتی در صورتی که مرد تمایل به طلاق نداشته باشد از وی جدا شود.
شرایط طلاق خلع بدون رضایت شوهر
در قسمت های قبل در خصوص رضایت مرد در طلاق خلع اشاره داشتیم که در حالت عادی لازم است زن با بخشیدن فدیه طلاق خلع رضایت وی را برای طلاق جلب نماید. اختیار طلاق در قانون مدنی با مرد است و ذکر کردیم که اگر زن رضایت مرد را در اختیار نداشته باشد تنها در صورت داشتن وکالت بلا عزل از شوهر است که می تواند برای طلاق خلع اقدام نماید. البته باید اشاره داشته باشیم که شرایط طلاق خلع در صورتی که مرد راضی نباشد به شرح زیر است:
- اولین شرط این است که زن از شوهر خود کراهت و تنفر داشته باشد و تحت هیچ شرایطی حاضر نباشد که با او زندگی کند. دقت داشته باشید که تفاوت طلاق خلع با طلاق مبارات در این است که در طلاق خلع تنها زن از مرد کراهت دارد، اما در طلاق مبارات این کراهت دو طرف است و شوهر نیز از زن تنفر دارد و حاضر به طلاق است.
- شرط دوم برای صورت گرفتن این نوع از طلاق حتی بدون رضایت زوج این است که زن مالی را به عنوان فدیه طلاق خلع در اختیار مرد قرار دهد. اشاره داشتیم که این مال می تواند اندازه ای بیشتر از مهریه نیز داشته باشد؛ اما میزان معمول آن مبلغی معادل مهریه است.
- شرط سومی که زن تنها با در اختیار داشتن آن می تواند بدون رضایت شوهر نیز برای طلاق خلع اقدام نماید، دریافت وکالت بلا عزل در طلاق خلع از شوهر است. در این نوع از وکالت لازم است مرد در دفاتر اسناد رسمی کشور حاضر شود و به این موضوع رضایت پیدا کند که در ازای مبلغی به عنوان فدیه به زن وکالت برای طلاق خلع بدهد.
دلیل تاکیدی که بر بلا عزل بودن وکالت در طلاق خلع داریم این است که اگر در شرایطی زن برای طلاق خلعی اقدام نموده باشد و مرد به این موضوع رضایت نداشته باشد، مرد به سادگی می تواند وکالت خود را عزل نماید. در این شرایط است که دیگر زن نمی تواند بدون رضایت زوج برای طلاق اقدام نماید و تنها باید به دنبال جلب رضایت شوهر باشد. لازم است برای کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص به طور قطع با بهترین وکیل خانواده در تهران مشورت کنید.
مراحل طلاق خلع بدون رضایت شوهر
در قسمت های قبل به این سوال پاسخ دادیم که ایا در طلاق خلع رضایت شوهر لازم است؟ اشاره داشتیم که در متن قانون اشاره شده است که در صورتی که زن از مرد کراهت و تنفر داشته باشد می تواند در ازای بخشیدن مالی به مرد رضایت وی را برای جدایی جلب نماید. گذشته از این، اشاره داشتیم که مال بخشیده شده را اصطلاحا فدیه طلاق خلع می نامند که اندازه آن می تواند مساوی با مهریه، کمتر از مهریه و یا در مواردی بیشتر از آن باشد.
ذکر نمودیم که تنها در یک صورت است که رضایت زوج در طلاق خلع مطرح نیست و زن حتی در صورت عدم تمایل مرد نیز می تواند برای جدایی از وی اقدامات لازم را به انجام برساند. آن هم در زمانی است که زن از مرد برای طلاق خلع وکالت بلا عزل داشته باشد. در واقع در این صورت، زن از قبل رضایت مرد را با دریافت وکالت از وی برای طلاق جلب کرده است و زن ضمن بخشیده شدن مال مذکور به عنوان فدیه طلاق خلع می تواند از شوهر جدا شود. مراحل طلاق خلع بدون رضایت زوج به شرح زیر است:
در نخستین گام از طلاق خلع در صورتی که مرد به این نوع از جدایی رضایت نداشته باشد، لازم است زن از مرد وکالت در طلاق خلع دریافت نماید. در واقع لازم است برای انجام این کار مرد و زن در دفاتر اسناد رسمی حضور پیدا کنند و پس از آن مرد در ازای بذل مهریه از سوی زن به وی وکالت بلا عزل بدهد. بلا عزل بودن وکالت در طلاق خلع باعث می شود تا مرد در هیچ مرحله ای از طلاق خلع نتواند وکالت اعطا شده را ابطال نماید.
در این مرحله لازم است زن در سامانه تصمیم طلاق ثبت نام کند تا در این صورت زوجین برای مشاوره به مراکز مخصصوصی معرفی شوند. لازم است مرد و زن حداقل پنج جلسه در جلسات مشاوره حاضر باشند تا امکان سازش میان آن ها توسط مشاور مورد بررسی قرار بگیرد. در نظر داشته باشید که چون مرد رضایت به طلاق ندارد، ممکن است در این جلسات شرکت نکند. لیکن باید در نظر داشته باشید که عدم حضور مرد در این جلسات بلا مانع است و مانع از صدور رای نمی شود.
در این مرحله لازم است زن اقدام به استخدام یک وکیل برای شوهر نماید. در این مرحله چون مرد تمایل به طلاق ندارد احتمالا در جلسات دادگاه حضور پیدا نمی کند و زن در این شرایط نمی تواند از جانب دو نفر در دادگاه حضور پیدا کند. با اندکی جست و جو در فضای مجازی می توانید به وکلای مجرب و کاربلد در زمینه دعاوی خانواده دست پیدا کنید.
در این مرحله لازم است زن دادخواستی مبنی بر درخواست صدور گواهی عدم امکان سازش تنظیم نماید. در نظر داشته باشید که تنظیم دادخواست طلاق خلع یک موضوع تخصصی و کاملا پیچیده است. در واقع برای این کار لازم است به یک وکیل خبره و توانا مراجعه کنید تا او بتواند به شیوه ای اصولی متن حقوقی مورد نظر را تنظیم نماید.
در این مرحله لازم است زن یا وکیل وی به دفاتر خدمات الکترونیک قوه قضائیه مراجعه نمایند و دادخواست طلاق خود را به ثبت برسانند. در نظر داشته باشید که برای ثبت دادخواست در این دفاتر لازم است پیش از این در سامانه ثنا ثبت نام کرده باشید و نام کاربری و کلمه عبور شخصی خود را از این سایت دریافت نمایید.
در این صورت است که دفاتر خدمات الکترونیکی قوه قضائیه دادخواست مذکور را برای دادگاه خانواده ارسال می کنند. زمان حضور در دادگاه به زن و وکیل مرد ابلاغ می گردد. در این جلسات قاضی سعی دارد شرایط رضایت شوهر در طلاق خلع را مورد بررسی قرار دهد. در صورتی که تمامی شرایط از سوی دادگاه مورد قبول باشد، گواهی عدم امکان سازش صادر خواهد شد.
گواهی عدم امکان سازش، صرفا قابل تجدیدنظر خواهی بوده و برخلاف حکم طلاق، فرجام خواهی از آن، امکان پذیر نیست. از این رو، پس از گذشت زمان اعتراض تجدیدنظر و قطعی شدن گواهی، زوجه می تواند به همراه وکیل زوج و پس از دریافت گواهی امکان اجرای رای از شعبه دادگاه، جهت اجرای صیغه طلاق، به یکی از دفاتر رسمی طلاق مراجعه نماید.
رجوع در طلاق خلع
در ابتدا سعی کردیم به این سوال پاسخ دهیم که آیا در طلاق خلع رضایت مرد لازم است؟ اکنون نیز سعی داریم امکان رجوع در طلاق خلعی را مورد بررسی قرار دهیم. لازم است به این موضوع اشاره داشته باشیم که در قانون و شرع می توان طلاق را به دو دسته طلاق رجعی و طلاق بائن دسته بندی کرد. در طلاق رجعی این حق به مرد داده شده است تا در زمان ایام عده به زن رجوع کرده و بدون عقد نکاح مجدد، زندگی خود را ادامه دهند و طلاق را به کلی نادیده بگیرند.
اما در طلاق بائن چنین موضوعی لحاظ نشده است. در واقع مرد این حق را ندارد که در زمان عده به زن رجوع کند. در ماده 1145 قانون مدنی به صراحت اشاره شده است که طلاق خلع و مبارات از جمله مهم ترین انواع طلاق بائن به شمار می آیند. این موضوع نشان می دهد که امکان رجوع مرد به زن در این نوع از طلاق در گام نخست وجود ندارد. البته همین قانون در بند سوم خود اشاره می دارد که در صورتی که زن فدیه و مال بخشیده شده را مطالبه کند، طلاق رجعی می شود و مرد نیز حق رجوع دارد.
تکلیف مهریه در طلاق خلع چه می شود؟
در بالا اشاره داشتیم که مهریه در طلاق خلع به منزله فدیه ای است که زن در اختیار مرد قرار می دهد تا به این وسیله مرد راضی به طلاق دادن زن شود. باید در نظر داشته باشیم که مرد طبق قانون اختیار طلاق دادن زن را در اختیار دارد و در عوض این زن است که می تواند مهریه خود را مطالبه نماید؛ اما در طلاق خلع به دلیل تنفر و کراهتی که زن از شوهر خود دارد حاضر می شود تمام مهریه یا قسمتی از آن را به مرد بذل کند تا به این شکل مرد نیز از حق طلاق خود برای مطلقه کردن زن استفاده کند.
بنابراین در صورتی که زن مهریه خود را به عنوان فدیه در طلاق خلع به مرد بذل کرده باشد، دیگر مهریه ای در زمان طلاق به او تعلق نمی گیرد؛ اما دقت داشته باشید که این احتمال وجود دارد که زن پس از بخشیدن مهریه تمایل داشته باشد مجددا آن را مطالبه نماید. در صورتی که زوجه مهریه خود را پس از بذل آن مطالبه نماید، این حق نیز در اختیار مرد قرار می گیرد تا به زن رجوع کند. چرا که در این صورت طلاق خلع از نوع رجعی آن می شود و مرد می تواند زندگی مشترک با زن را مجددا شروع کند.
طلاق خلع چقدر طول میکشد؟
حال که در مورد رضایت شوهر در طلاق خلع سخن به میان آمد لازم است به این سوال نیز پاسخ دهیم که طلاق خلع چقدر طول میکشد؟ در صورتی که مرد راضی به طلاق خلع باشد، روند طلاق در مدت زمان کوتاهی به انجام می رسد؛ اما اگر طلاق خلع بدون رضایت زوج و تنها با در اختیار داشتن وکالت بلاعزل در طلاق صورت گرفته باشد، این امکان وجود دارد که مرد به حکم طلاق اعتراض نماید و روند رسیدگی به پرونده را طولانی کند. چرا که حق تجدید نظر خواهی در اختیار دو طرف قرار گرفته است.
مرد بیست روز فرصت دارد به رای دادگاه بدوی اعتراض کند. علاوه بر این پس از صدور رای در دادگاه تجدیدنظر مجددا فرصت اعتراض به رای که همان فرجام خواهی است در اختیار دو طرف قرار می گیرد. پروسه طلاق خلعی در صورت اعتراض مرد حدودا 8 ماه تا 1 سال ممکن است به طول بیانجامد. ولی در صورتی که زن رضایت شوهر را برای طلاق اخذ و بخشی یا تمام مهریه اش را بذل کند، در این شرایط روند طلاق کوتاه تر می گردد.
لزوم مراجعه به وکیل برای طلاق خلع
لازم به ذکر است که طلاق خلع دارای ضوابط و قوانینی است که در صورت عدم اطلاع از آن ها ممکن است با مشکلات حقوقی بسیاری رو به رو شوید. در صورتی که شوهر راضی به طلاق خلع نیست باید از بهترین وکیل طلاق در تهران در این خصوص راهکار دریافت کنید. علاوه بر این جهت دریافت وکالت بلا عزل از شوهر نیز لازم است نظر وکیل را در این خصوص جویا شوید. به هر حال مهریه از حقوق مالی زن است و برای بذل آن در این نوع از طلاق نیز باید با وکیل خود هماهنگ باشید.
وکیل متخصص در زمینه طلاق با پیچ و خم های مسیر آشنا است و می تواند با ارائه راهکارهای مناسب راه را برای عبور از مشکلات پیش آمده هموار کند. همواره می توانید برای تنظیم دادخواست طلاق خلع، پیگیری پرونده در دادگاه، ارائه دفاعیات موثر در محاکم قضایی و… از دانش حقوقی وکیل و تجربه ای که در این زمینه دارد استفاده کنید. لازم به ذکر است که تنها در صورت استفاده از یک وکیل کاربلد و با تجربه است که می توانید امید بالایی به کسب پیروزی در دعاوی طلاق داشته باشید..
کلام آخر
از اینکه تا پایان مقاله در کنار ما بودید از شما تشکر می کنیم. در این مقاله سعی کردیم به این سوال پاسخ دهیم که آیا در طلاق خلع رضایت شوهر لازم است؟ در این خصوص ابتدا تعریف دقیقی از طلاق خلع به شما ارائه دادیم و پس از آن شرایط طلاق بدون رضایت شوهر را مطرح نمودیم و اشاره داشتیم که اگر زن از مرد وکالت بلا عزل داشته باشد می تواند حتی بدون رضایت شوهر نیز برای طلاق خلع اقدام نماید. پس از آن تکلیف مهریه در طلاق خلع را روشن نمودیم و در پایان نیز ضمن اشاره به مراحل این نوع از طلاق، مدت زمان طلاق خلع را تشریح نمودیم. در پایان از شما درخواست می کنیم که تجربیات خود را با سایر مخاطبان برترین وکلا به اشتراک بگذارید.
